MECHELSESTEENWEG 8
Mechelsesteenweg 8, 1e verdieping
In verschillende landen en segmenten van de samenleving bestaan doorheen de laatste decennia positieve ontwikkelingen op vlak van gelijkheid. Toch tonen recente activiteiten ook hoe kwetsbaar deze verworven rechten zijn: het terugschroeven van de abortuswet in delen van Amerika, het populistische discours dat seksisme, racisme, islamofobie en heteronormativiteit als louter ‘gezond verstand’ bestempelt, of dichter bij huis, de crisis in de kinderopvang die vooral vrouwen en moeders treft. Het toont dat rechten die verworven lijken, ook snel weer verloren kunnen gaan. Daarnaast sluiten deze positieve ontwikkelingen bepaalde structurele ongelijkheden niet uit. Het zijn vaak vastgeroeste structuren die zich, in verschillende vormen, en op verschillende vlakken, vaak net onder de radar bevinden. Een continue waakzaamheid voor gelijkheid blijkt nodig. Met werk van acht vrouwelijke kunstenaars wil FINIS TERRAE een blik werpen op de begrenzingen in onze maatschappij. Welke grenzen overschrijden we, of welke willen we doorbreken? Deze dialoog vindt plaats in een leeg appartement, gestript van zijn geschiedenis en functie, als decor voor een nieuwe start.
Ruimte 1
Bij het binnenkomen stoot men op All languages speak (2019-2022) van Pélagie Gbaguidi (°1965, Dakar), een borduurwerk dat ze startte in 2019 tijdens haar residentie in Marokko en verblijf in Lubumbashi, en recent afwerkte in haar atelier. De centrale figuur, een vrouw die lijkt vastgehouden te worden, zit gedrongen tussen de muur. Toch toont dit personage veerkracht en moed. De gebruikte materialen, zoals de meelzak, verwijzen naar de kunstenaars’ bezorgdheid over de humanitaire gevolgen van globale crisissen zoals de klimaatopwarming of voedselschaarste.
Persoonlijke ervaringen en/of trauma spelen eveneens een rol in de werken van Sam Druant, Lisa Ijeoma en Nina Van Denbempt. I bike home / It’s late, it’s dark / There is no one else here / Or? / No that was nothing / … Deze woorden vormen de start van een gedicht geschreven door Sam Druant (°1997, Antwerpen) ter begeleiding van het monumentale werk I will hunt you (2022). Een vrouw, snel fietsend naar huis, waarbij ogen verborgen in de duisternis nauwgezet haar bewegingen volgen, staat in contrast met een fictieve droomfiguur die de dreiging verjaagt. Het tafereel staat (helaas) symbool voor een problematiek – het onveiligheidsgevoel in de publieke ruimte – die voor vrouwen en andere kwetsbare groepen zeer herkenbaar aanvoelt. Op een ironische manier verweeft Druant textiel, tekst, beeld en iconografie om nieuwe narratieven te bieden als alternatief voor de nog steeds dominante hiërarchische binaire tegenstellingen.
Via een langzaam proces van patchwork verbindt Lisa Ijeoma (°1997, Brugge) persoonlijke ervaringen met het intergenerationele trauma van historische stereotypering, objectivering en uitbuiting van het gekleurde lichaam. In Please talk softly (2022) lijkt het nachttafereel met een slapende vrouw op het eerste gezicht vredig - maar tegenover de intimiteit van de slaapkamer voelt men eveneens “de dreiging en de gulzige nacht”. Het is een terugkerend element in het oeuvre van de jonge kunstenaar om te kiezen voor een stille, nachtelijke setting of een gedecontextualiseerd moment voor/na een traumatische gebeurtenis. Het werk kadert in een onderzoek van Ijeoma naar slaap, realiteitsbeleving en de benadering hiervan door kunst. Slaap is cruciaal voor de recuperatie van lichaam en geest. Onderzoek toont nl. aan dat seksisme, racisme, economische moeilijkheden, etc. oorzaken zijn van een verstoorde slaapcyclus bij mensen van kleur, of personen die zich ontworteld voelen door o.a. migratie.
